سیاوش چراغی‌پور بازیگر تئاتر، تلویزیون و سینما در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری دیباچه درباره وضعیت این روز‌های تئاتر که به واسطه کرونا در یک سال و نیم گذشته اکثرا تعطیل بوده است، مطرح کرد: متاسفانه هنر تئاتر چه در دوران قبل از کرونا و چه در دوران کرونا هیچ‌گاه و در هیچ شرایطی در این سرزمین روی خوش به خود ندیده است و با این وجود نمی‌توان آینده خوبی را برای آن پیش‌بینی کرد.
وی ادامه داد: تئاتر به دلیل مظلومیتی که دارد، مدافع درستی هم نداشته است، یعنی هیچ‌گاه افرادی را نداشتیم که قدر تئاتر را بدانند و با امکاناتی که در اختیارشان قرار می‌گیرند بتوانند در جهت ارتقا و رشد تئاتر حرکت کنند، اگر هم دلسوزانی در مسند تئاتر بوده‌اند متاسفانه یا مجبور به استعفا شده و یا مستعفی‌شان کرده‌اند. انگار قرار نیست میدان در دست کسی باشد که هم دلسوز تئاتر است و هم امکانات و اختیار داشته باشد چراکه این ۲ مورد از هم جدا نیست. ما افراد دلسوز داشتیم که متاسفانه امکانات و اختیارات به آن‌ها ندادند.
هنر نمی‌تواند برپایه سرمایه‌گذاری‌های شخصی بچرخدبازیگر تئاتر «ملاقات» درباره بودجه تئاتر مطرح کرد: واقعیت این است که این هنر نمی‌تواند برپایه امکانات و سرمایه‌گذاری‌های شخصی بچرخد چراکه اگر قرار باشد این اتفاق بیفتد باید دریچه‌های دیگر تئاتر را نیز باز بگذارند، چراکه وقتی یک فرد یا نهاد خصوصی سرمایه گذاری می‌کند به دنبال بازگشت سرمایه است و پول تئاتر زمانی باز می‌گردد که تماشاچی بتوانند آن نمایش را برای یک هفته، ۲ هفته یا یک ماه رزرو کند. همچنین تئاتری‌هایی اینگونه خواهند شد که با شرایط جامعه همخوانی و مردم دوست داشته باشند به دیدن آن تئاتر‌ها بروند.
چراغی‌پور افزود: تئاتر‌ها برای آنکه روی صحنه بروند باید از بازبینی‌های مکرر بگذرند و معلوم است که چه بلایی سر آن نمایش می‌آید و دیگر این تئاتر حرفی برای گفتن ندارد و نمی‌تواند با مخاطب خود ارتباط برقرار کند چراکه یک تئاتر سفارشی است و آن چیزی نیست که مردم برای دیدن آن پول خرج کنند و به تماشای آن بنشینند.
وی تاکید کرد: پس زمانی که مدیران این راه را برای تئاتر برگزیده‌اند حداقل باید در جهت همین مسیری که در پیش گرفته‌اند، گروه‌ها را تشویق کنند و امکانات لازم را در اختیارشان قرار بدهند تا تماشاچیان نیز به تماشای تئاتر بنشینند، اما این مدیران متاسفانه این کار را هم انجام نمی‌دهند.
تکلیف مدیران با خودشان در تئاتر مشخص نیستبازیگر تئاتر «ملاقات با گودو در کافه پایتخت» با بیان اینکه تکلیف مدیران با خودشان در تئاتر مشخص نیست، خاطرنشان کرد: سالن‌های تئاتر از اواخر سال ۹۸ تعطیل شد و ما یک تئاتری را که مدت‌های زیادی برایش تمرین کرده بودیم و آمادگی اجرایش را داشتیم، قرار بود روی صحنه ببریم که نشد. تیر ۹۹ سالن‌های تئاتر باز شد هیچ گروهی حاضر نمی‌شد در آن شرایط سخت تئاتر کار بکند و مردم هم با تئاتر آشتی نکرده بودند. برخی گروه‌های نمایشی تقاضای دستمزد‌های بالا داشتند که من در حال حاضر فکر می‌کنم آن زمان کار درست را آن‌ها انجام دادند، اما گروه نمایش ما جزو اولین گروهی بود که حاضر شد با کمک ساده روی صحنه برود تا به مخاطب بگوید چراغ تئاتر روشن شده است.
چراغی پور ادامه داد: افراد زیادی در پشت صحنه تئاتر، کارمندان تماشاخانه‌ها و سالن‌های تئاتر و... مسئولیت خانواده‌ای را برعهده دارند و ما در این شرایط پذیرفتیم کار کنیم که آن‌ها نیز به تبع ما مشغول شوند، اما متاسفانه مسئولان مرکز نمایشی تبلیغات ساده را نیز از ما دریغ کردند و حتی یک خبر تبلیغاتی برای ما نرفتند. همچنین همین تئاتر را که متنش تایید شده بود در مرکز بازبینی بار‌ها برای اعمال سلیقه مورد بررسی قرار دادند. تا زمانی که وضع اینگونه است، ما فقط در جا می‌زنیم بدون اینکه یک گام به حلو حرکت کنیم.
به چه دلیل باید به آینده تئاتر امیدوار باشم؟وی با بیان اینکه خود را مدیون تئاتر می‌داند و با آن بزرگ شده و نفس کشیده است، تصریح کرد: در حال حاضر اگر در جایی قرار دارم خودم را مدیون تئاتر می‌دانم و باید با خوش‌بینی درباره تئاتر حرف بزنم، اما به چه دلیل باید به آینده تئاتر امیدوار باشم؟. ما یک گام به سمت جلو می‌رویم، اما سه گام ما را پس می‌زنند این حکایت همه گروه‌های نمایشی است. این موضوع باعث خالی ماندن سالن‌های تئاتر و آشتی نکردن آن‌ها با نمایش است. کرونا هم وضع را بدتر از پیش کرده است و مسئولان دیگر نگران نباشند چراکه یک بهانه‌ای به نام کرونا وجود دارد که سالن‌های تئاتر بسته باشند.
بازیگر «کلبه عمو تم» با اشاره به اینکه دوستانی دارد که از زمان شیوع کرونا تا به الان کار یک روزه هم انجام نداده‌اند، گفت: مگر چه تعداد از این دوستان می‌توانند در کار‌های دیگر حضور پیدا کنند. مسئول این اتفاقات کیست؟ زمانی که در اقصی نقاط ایران دانشکده‌های تئاتر باز و فراخوان برای پذیرش دانشجو داده می‌شود آیا دولت نباید فکری برای شغل این دانشجویان دختر و پسر که با عشق آمده‌اند و هزینه‌های هنگفتی را به جیب دانشگاه‌های آزاد و... که زیر پوشش دولت است، اما با بودجه خصوصی و مردم می‌چرخند، بکند و به دنبال مدیریت این وضعیت باشد.
سال به سال شاهد کاهش بودجه‌های هنری به ویژه تئاتر هستیمچراغیپور ادامه داد: البته این اتفاق فقط مختص رشته تئاتر نیست بلکه دانشجویان دیگر رشته‌های دانشگاهی نیز همین وضعیت را دارند، اما مشکل برای تئاتر از همین جا آغاز می‌شود و بعد به جایی می‌رود که امکان کار برای فارغ التحصیلان وجود ندارد. در این مرحله دولت وظیفه دارد در برآورد بودجه سالانه خود، یک بودجه قابل توجهی را برای این موضوع در نظر بگیرد. متاسفانه ما سال به سال شاهد کاهش بودجه‌های هنری به ویژه تئاتر هستیم و یک بخش عمده‌ای از آن بودجه حداقلی هم که برای تئاتر قائل شدند، صرف سمینار‌ها و جشنواره‌هایی می‌شود که باری به لحاظ اقتصادی و معیشتی برای اهالی تئاتر برنمی‌گرداند.
وی تاکید کرد: با اختصاص بخشی از بودجه می‌توان از سالن‌های نمایشی و گروه‌های مختلف حمایت و حتی کار‌های آن‌ها را تبلیغ کرد، اما این اتفاق هم نمی‌افتد. به عنوان مثال چرا تیزر تئاتر‌های مختلف از تلویزیون پخش نمی‌شود؟ گروه‌های تئاتری هزینه ساخت تیزر یک دقیقه‌ای برای تلویزیون را ندارند چراکه هزینه بسیار سرسام آوری را باید متحمل شوند، اما مسئولان و دولت می‌توانند وارد توافقاتی با تلویزیون شوند که این کار صورت بگیرد. این کار باعث می‌شود مردم با تئاتر آشنا شوند و رغبت کنند که به سالن‌های نمایش بیایند.
برای آشتی مردم با تئاتر برنامه‌ریزی کنیمبازیگر «اتاق شماره ۶» با اشاره به اینکه قیمت بلیت تئاتر در حال حاضر بسیار گران است، تصریح کرد: من اگر بخواهم خود را جای یک کارمند قرار بدهم و عاشق تئاتر هم باشم باید برای خانواده ۴ نفره خود، ۴۰۰ هزار تومان هزینه بپردازم یعنی اگر قیمت بلیت ۱۰۰ هزار تومان باشد. همچنین حداقل باید ۲۰۰ هزار تومان خرج رفت و آمد و خوراک هم کرد. در واقع یک نمایش حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان برای یک خانواده معمولی هزینه برمی دارد. مگر کارمند و کارگر چه قدر درآمد در ماه دارد که ما توقع داشته باشیم ماهی حداقل یک یا ۲ تئاتر تماشا کند. کشورهای اروپایی برای این درد فکری کرده و گفته‌اند تئاتر باید در سبد مصرفی یک خانواده قرار بگیرد بنابراین از آن حمایت کرده و یارانه می‌پردازند. ما هم وقتی می‌توانیم از یک آینده مفید و درخشان در تئاتر صحبت کنیم که همه برنامه‌ریزی‌ها صورت بگیرد تا مردم با تئاتر آشتی کنند.
تئاتر به نفس تماشاچی زنده استچراغیپور در پاسخ به این پرسش آیا با اکران آنلاین تئاتر موافق است یا نه، عنوان کرد: واقعیت این است که هر صنعتی، تکنینک‌های خودش را دارد و به امکانات لازم نیازمند است. تئاتر در صحنه با چارچوب اجرای یک نمایش در سالن نمایش تعریف شده است که امکانات لازم خود را می‌طلبد. زمانی اساتید محترم تله تئاتر‌هایی را در تلویزیون به نمایش در می‌آوردند که البته خوب ام بود، اما در نهایت تئاتر تلویزیونی نام می‌گیرد، که همان هم به دلیل اینکه چیزی در ایجاد ارتباط با مخاطب کم داشت، تماشاچی خودش را از دست می‌داد.
وی ادامه داد: فیلم سینمایی را باید در قاب سینما، فیلم تلویزیونی را در قاب تلویزیون و تئاتر را روی صحنه و در سال نمایش دید چراکه استاندارد‌های خودش را دارد. گروهی از تئاتری که ما در تیر و مرداد روی صحنه بردیم، تصویربرداری و آن را ضبط کردند که به شکل آنلاین نمایش بدهند، اما واقعیت این است که موفقیت حاصل نشد. من ذره‌ای با تکنولوژی مخالف نیستم، اما هر چیزی طعم و بوی خودش را دارد و تئاتر به نفس تماشاچی زنده است.
بازیگر تئاتر «سقراط» تاکید کرد: باید برای تئاتر آنلاین زیرساخت‌های لازم فراهم شود و متخصصان روی آن نظر بدهند و بعد گروه‌های نمایشی در صورت علاقه به سمت آن بروند و اگر بخواهیم بدون هیچ کدوم پیش زمینه به این سمت حرکت کنیم قطعا شکست خواهیم خورد.
حضور در فصل دوم «روزگار جوانی»چراغی‌پور در ادامه گفتگو درباره فعالیت این روز‌های خود خاطرنشان کرد: بازی من در «بچه مهندس ۴» به کارگردانی احمد کاوری که این روز‌ها روی آنتن شبکه دو سیما است، به پایان رسیده و این روز‌ها مشغول بازی در فصل دوم «روزگار جوانی» است. من در این سریال کاراکتر مکمل محسوب می‌شوم و نقش پدر مسعود را ایفا می‌کنم و لاله صبوری مادر مسعود و پارتنر من است.
وی افزود: فکر می‌کنم سریال خوبی از آب دربیاید چراکه مردم از فصل اول آن بسیار خاطره دارند و امیدوارم در فصل دوم این اتفاق تکرار شود. ضمن اینکه اصغر توسلی نویسنده و کارگردان نیز بسیار به روز حرکت و این موضوع به روند داستان کمک می‌کند.
چند فیلم سینمایی آماده اکران دارمبازیگر فیلم سینمایی «جهان با من برقص» با بیان اینکه در یک پروژه نمایش خانگی که برای کودکان و نوجوانان تولید می‌شود، حضور دارد نیز تصریح کرد: متاسفانه از جزییات آن نمی‌توانم بیشتر حرف بزنم. همچنین چند فیلم سینمایی نیز آماده اکران دارم که از آن جمله می‌توان به «لب خط» به کارگردانی علی جبارزاده، «گیج‌گاه» به کارگردانی عادل تبریزی و «قطع فوری» به کارگردانی مریم بحرالعلومی اشاره کرد. البته نمی‌دانم چه زمان اکران می‌شوند، اما امیدوارم سرمایه‌شان با اکران بازگردد.
چراغی‌پور در پایان درباره حضور در سریال «جیران» به کارگردانی حسن فتحی گفت: تصویربرداری این سریال که برای نمایش خانگی تولید می‌شود از نیمه بهمن آغاز شده است و همچنان ادامه دارد. «جیران» بالای ۳۰ قسمت دارد و حسن فتحی نیز بسیار با وسواس و دقت کار می‌کند و به راحتی از سکانس‌ها نمی‌گذرد.
گفت و گو از : سپیده شریعت رضوی
